Laparoskoik (Kapalı) Ameliyat/İşlem Ne Demek?

Günümüzde teknolojik gelişmelerle beraber her alanda kullanılan kameralar sağlıkta da kullanılmaya başlamıştır. Kamera sistemleri ile karın içi organların görülmesi ve karın duvarına açılan minik deliklerden (0,3 – 1 cm) girilen aletlerle de karın için ameliyatların yapılması yöntemidir. Kameralar görüntüleri ameliyat odasında bulunan bir monitöre aktarır. Aynı zamanda görüntüyü yaklaşık 15-20 kat büyüterek ayrıntılı bir görüş alanı sağlar.

Açılan bu minik deliklerden karın içerisinde geniş bir alan oluşması için; karın içerisine karbondioksit (CO2) gazı verilerek karın şişirilir. Daha sonra yapılacak ameliyat türüne göre 1-4 adet 0,3-1 cm genişliğinde ciltteki uygun yerlere kesiler yapılarak yeni tüpler yerleştirilir. Bu yeni eklenen tüplerin içerisinden “uzun cerrahi aletler” yerleştirilerek planlanan ameliyat gerçekleştirilir. Bazı ameliyatların bitiminde ameliyat yapılan organın, kist, ya da tümörün çıkarılması için uzatılmış bir kesi yapılabilir. Ameliyat sonrası karın içine verilen gaz boşaltılır.

 

Laparoskopi, genel anlamıyla hem tedavi hem de tanı koyma amacıyla gerçekleştirilen bir ameliyat yöntemidir. Laparoskopi diğer cerrahi yöntemlere kıyasla kişiye daha hızlı iyileşme imkânı sunar ve ameliyat esnasında ya da sonrasında ortaya çıkabilecek komplikasyon risklerini önemli ölçüde düşürür.

Laparoskopik (Kapalı) Ameliyat/İşlem Karın Dışındaki Bölgelerde de Uygulanabilir mi?

Evet, uygulanabilir ancak işlemin adı değişir. Örneğin göğüs boşluğunda uygulanacaksa Torokoskopi adını alır, işlemlerde benzer teknoloji ve yöntemler uygulanır.

Çocuklarda Her Yaşta Laparoskopik İşlem Uygulanabilir mi?

Evet uygulanabilir. Bir günlük bebeğe de, 18 yaşındaki gençlere de laparoskopik ameliyatlar yapılabilir. Ancak hem cerrahi, hem de anestezi için erişkin yaş grubuna göre çok daha geniş ve derin bir tecrübe gerektirdiği asla unutulmamalıdır. Çünkü çocuklarda vücut boyutları sabit değil, değişken ve çok küçüktür. Kullanılan teknolojik cihazlar çok fazla ve detaylı olup bu durum daha fazla bilgi, tecrübe ve el becerisi gerektirir. Emin ellerde çok güvenli ve başarılı olan bu yöntem, emin olmayan ellerde daha fazla komplikasyona neden olabilir.

Çocuklarda Hangi Ameliyatlar Laparoskopik (Kapalı) Yapılabilir?

Kısaca tüm karın ameliyatları bu yöntemle başarı ile yapılabilir. Başlıca ameliyatlar aşağıda sırlanmıştır;

• İnguinal Herni (Kasık Fıtığı)
• İnmemiş testis (Nonpalpabl-ele gelmeyen testis) ameliyatlarının tanı ve tedavisi
• Apandisit Ameliyatı
• Safra kesesi (Safra taşı) ameliyatları
• Gastro Özofagial Reflü
• Böbreğin tümör ve kistleri
• UPJ (Üretero Pelvik Darlık) ameliyatı
• Bebeklerde pilor stenozu
• Doğuştan mide ve barsak tıkanıklıkları
• Mide perforasyonu
• Kızlarda Over (Yumurtalık) torsiyonu, kistleri ve tümörleri
• Karın içi ve pelvis tümörleri ( Nöroblastom, Over kist ve tümörleri…)
• Splenektomi (Dalağın çıkarılması) ameliyatı
• Nefrektomi (Böbreğin çıkarılması) ameliyatı
• Laparoskopik Varikosel ameliyatı
• Obezite ameliyatları
• Karaciğer Kist Hidatiği

Çocuklarda Hangi Ameliyatlar Torokoskopik (Kapalı) Yapılabilir?

• Pnömotoraks (Hava Kaçağı)
• Göğüs Duvarı Patolojileri
• Pektus Ekskavatum (Kunduracı Göğsü)
• Pektus Karinatum (Kunduracı Göğsü)
• Torakal Tümörler (nöroblastom, Akciğer Kistleri …)
• Timoma
• Akciğerin Doğumsal Patolojiler (Lober Amfizem, Bronş Kistleri, Pulmonar Sekestrasyon…)
• Ampiyem
• Akciğer Kist Hidatiği

Laparoskopi ( Kapalı) Ameliyatlar Nasıl Yapılır?

Laparoskopi sırasında cerrah göbek deliğinin altına bir kesi (5- 10 mm) yapar ve ardından bu kesinin içine kanül adı verilen küçük bir tüp yerleştirir. Kanül, bireyin karnını karbondioksit gazı ile şişirmek için kullanılır. Bu gaz, doktorun karın organlarınızı daha net görmesini sağlar. Karın bölgesinin karbondioksit gazı ile şişirilmesinin ardından cerrah trokar adı verilen kanallar (3-15 mm) vasıtasıyla laparoskopu kesiden içeriye sokar. Laparoskop ucunda yer alan kamera, görüntüleri bir ekranda göstererek bireyin organlarının gerçek zamanlı olarak görüntülenmesini sağlar.

Laparoskopi sırasında açılacak kesilerin sayısı ve boyutu, hastalığa ve hastanın yaşına (boyutlarına) göre değişiklik gösterebilir. Bu kesiler sayesinde cerrahın biyopsi yapmak için kullanması gereken başka bir cerrahi alet gibi diğer aletleri de karın boşluğuna yerleştirmek mümkün olur.

Laparoskopik (Kapalı) Ameliyatların Riski Var mı?

Açık ameliyat türlerinde daha sık görülen kanama, enfeksiyon ve karın içi organların hasar görmesi oldukça az olmakla beraber laparoskopik ameliyatlarda da görülebilir. Ancak bu durumlar tecrübeli ellerde açık ameliyatta görülme oranından çok daha düşüktür. Diğer taraftan tecrübesiz ellerde ise bu riskler açık ameliyatlardan çok daha yüksektir, çünkü Laparoskopi açık ameliyatlara göre çok daha geniş bilgi ve tecrübe gerektirir.

Komplikasyonlar teleskopun ve diğer cerrahi aletlerin yerleştirilmesi için kullanılan trokarların karın içine yerleştirilmesi veya yapılan cerrahi müdahale sırasında olmaktadır. Teleskopun ve trokarların karın içine yerleştirilmesi sırasında büyük damar ve daha önce karın ameliyatı geçirmiş olan kişilerde bağırsak m yaralanmaları olabilir. Cerrahi müdahale esnasında ise barsak, mesane, üreter ve damar yaralanmaları görülebilir. Bu komplikasyonların bir kısmının tedavisinde karın açılarak müdahale yapmak gerekebilir. Laparoskopinin bir diğer komplikasyonu ise planlanan ameliyatın teknik imkânsızlıklar nedeni ile yapılamaması ve açık ameliyata dönülmesidir.

En sık görülen başlıca komplikasyonlar (riskler) aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir;

• Açık ameliyata oranla çok daha düşük bir ihtimal olsa da kanama ve damar yaralanmaları ile enfeksiyona maruz kalma durumları söz konusu olabilmektedir.
• Organ yaralanmaları söz konusu olabilmektedir. (Özellikle: mesane (idrar torbası), rahim, bağırsak ve idrar yolları)
• Ameliyat sonrasında kesi yerinin enfeksiyona maruz kalması

Laparoskopik ( Kapalı) Ameliyatta Hastanın Ameliyata Hazırlanması Açısından Açık Ameliyatlara Kıyasla Farklı Bir Hazırlık Gerekir Mi?

Hayır özel bir hazırlık gerekmez, açık ameliyatta olduğu gibi her ameliyata özel tahlil ve görüntüleme işlemleri yapılır.

Bu tür ameliyatlar için yaygın olarak genel  anestezi verilir. Bu prosedür boyunca bireyin uyuyacağı ve herhangi bir acı hissetmeyeceği anlamına gelir. Genel anestezi sürecinde bireyin damarlarından birine intravenöz yani (damar içi) bir hat yerleştirilir. Bu intravenöz hat aracılığıyla, anestezi uzmanı hastaya özel ilaçları verebilir ve sıvılarla gerekli hidrasyon sağlayabilir.

Laparoskopik (Kapalı) Ameliyat Ne Kadar Sürer?

Yapılacak ameliyat ve özellikle işlemi uygulayacak cerrahın bilgi ve tecrübesine göre değişmekle birlikte çocuklarda laparoskopik ameliyatlar 15 dakika ile birkaç saat arasında değişir. Örneğin kasık fıtığı 15 dakika sürerken, Gastro özofagial reflü ameliyatı 1,5-2 saat sürebilir. Unutulmamalıdır ki tecrübesiz ellerde laparoskopik ameliyatlar, açık ameliyatlardan çok daha uzun sürmektedir.

Laparoskopik (Kapalı) Ameliyat Sonrası Ağrı Olur mu?

Laparoskopi sonrasında doktorunuz birtakım ağrı kesici ilaç ve antibiyotik içeren ilaçlar kullanmanızı tavsiye edecektir. Ağrı kontrolünün sağlanması ve herhangi bir enfeksiyona karşı vücudun korunması amacı ile söz konusu ilaçların aksatılmadan kullanılması oldukça önemlidir.

Yapılacak işlem ya da ameliyata göre çocuk birkaç saatle birkaç gün içinde normal hayatına devam edebilir, okula gidebilir.

Laparoskopik (Kapalı) Ameliyatın Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

Laparoskopik cerrahide, klasik cerrahi tekniğine oranla iyileşme süresi çok daha kısadır. Genel anestezi uygulanması nedeniyle ilk saatlerde hastalarda mide bulantısı, kusma ve halsiz hissetme gibi semptomlar görülebilir. Bu nedenle hastalar genellikle birkaç saat hemşire gözetiminde tutulur. Hastaneden ayrılmadan önce hastaya kullanması gereken ilaçlar, kaçınması gereken hareketler ve dikkat etmesi gereken diğer hususlar hakkında hekim tarafından gerekli bilgiler verilir. Günümüzde laparoskopi sırasında açılan kesilerin dikişlerinde genellikle kendinden eriyen dikiş iplikleri kullanılır. Bu şekilde yapılmayan dikişler için ameliyattan belirli bir süre sonra dikişlerin alınması için randevu verilir. Operasyon sonrası ilk birkaç gün boğaz ağrısı görülebilir. Bunun nedeni genel anestezi sırasında kullanılan solunum tüpünün boğazı tahriş etmesidir. Ayrıca kesilerin bulunduğu bölgelerde ağrı ve rahatsızlık söz konusu olabilir. Bu olasılıklar dolayısıyla hekim tarafından genellikle ağrı kesici ilaçlar reçetelendirilir. Ameliyat sırasında karnın şişirilmesi için kullanılan gazın bir kısmı karın içerisinde kalabilir. Bu nedenle gaz sancısı ve karın krampları görülebilir. Ayrıca yine gaz kaynaklı olarak omuzlarda ağrı görülebilir. Bu rahatsızlıklar gazın vücut tarafından emilerek dışarı atılması ile birlikte 1-2 gün içerisinde kendiliğinden iyileşir. Hekim tarafından verilen öneriler doğrultusunda belirli bir süre ( genellikle 72 saat ) dikiş bölgelerine su değdirilmemesi gerekebilir. Günlük yaşama ve iş yaşamına dönme süreleri, laparoskopi işleminin hangi amaçla gerçekleştiğine göre farklılık gösterir.

Laparoskopik (Kapalı) Ameliyatın Açık Ameliyata Göre Avantajları Nelerdir?

• Daha az ağrı
• Daha az kanama
• Daha az enfeksiyon
• Daha az ameliyat izi hatta hiç iz kalmaması
• Daha kısa hastanede yatış
• Daha hızlı ve daha kolay iyileşme
• Daha çabuk günlük aktiviteye dönüş

Robotik Cerrahi Nedir?

Yine küçük deliklerden girilen kamera ve aletlerle yapılmaktadır, fakat aletleri cerrah ve yardımcıları değil de robot kolları tutmaktadır. Cerrah ayrı yerde oturur ve 3 boyutlu ekrandan izleyerek, bilgisayar oyunlarında kullanılan “joystick” benzeri kollarla robotu kontrol eder. Laparoskopi ile yapılan tüm ameliyatlar robot ile de yapılabilmektedir, fakat çok pahalı olduğundan uygulama sınırlıdır. Erişkinde birkaç ameliyat türü dışında geleneksel laparoskopiye üstünlüğü yoktur. Çocuklarda ise kullanımı oldukça sınırlıdır.

Laparoskopik Ameliyat Sonrası Normal Hayata Ne Zaman Dönebilirsiniz?

Doktorunuz size bunu söyleyecektir. Küçük operasyonlar için, bu süre 1-2 gün, daha büyük ameliyatlar için biraz daha uzun olabilir. Doktorunuz size ağır egzersiz veya aktiviteden kaçınmanızı söyleyebilir.

***Burada verilen bilgiler, internet sitesinin içeriği ziyaretçiyi özellikle aileleri bilgilendirme amacı ile düzenlenmiştir.Hiçbir bilgi ziyaretçiler tarafından tavsiye olarak değerlendirilip hiçbir karar veya eyleme neden olmamalıdır. Konu ile ilgili aileler hastasını mutlaka bir çocuk cerrahisi uzmanına muayene ettirmeli, onunla görüşerek birebir bilgisine başvurarak karar vermelidir.