Varikosel Nedir?

Varikosel testisin (Yumurtalığın) kirli kanını kalbe geri götüren venlerden oluşan ve pampiniform pleksustaki adını verdiğimizi testis venlerinin genişlemesiyle karekterize bir hastalıktır.

 

Çocuklarda Varikosel Daha Çok Kimlerde Görülür?

Hastalık genel olarak genç erişkin hastalığı olarak bilinir ancak %1 oranında da 10 yaş altı çocuklarda görülür. Varikosel %90 oranında solda, %10 iki tarafta birden, %1 ise sağ tarafta görülür. Varikosel 10-15 yaş arasında çoğu zamanda 12 yaşında ortaya çıkar ve erişkin erkeklerin yaklaşık yüzde 15'inde görülür. İnfertil (kısır) erkeklerde görülme oranı ise %20-40 kadardır.

Çocuklarda Varikosel Neden Oluşur?

Nedeni tam olarak belli değildir. Herhangi bir nedenle oluşan testis venlerindeki yüksek basınç bu damarlarda valv sistemini bozarak genişlemeye yol açar ve varikosel oluşturur.

Daha çok sol tarafta görülmesinini nedenleri arasında sol spermatik venin daha yüksek basınçlı bir vene (Sol renal- Börek venine) dik açı ile girmesi, yine bu venin Aort ile Superyor Mezenterik Arterin arasından geçmesi, sol venin daha uzun olması ve kapakçık içermemesine bağlanmaktadır.

 

On yaşından küçük çocuklarda varikosel tespit edildiği zaman Wilms tümörü, Nöroblastom ve hidronefrotik böbrek gibi testisin venöz dönüşünü engelleyen bir kitle düşünülmelidir. Sağ taraftaki, varikoselde de retroperitoneal bir kitle akla gelmelidir.

Varikoselin Dercelendirilmesi Var mı?

Evet var, fizik muayene ve Dopler Ultraasonografiye göre varikosel 4 derecede ayrılır:

a) Subklinik Varikosel: Fizik muayenede tespit edilemeyen sadece ultrasonografide gösterilebilen geniş toplardamarlar.

b) 1. derece Varikosel: Öksürme, ıkınma gibi karın içi basıncı artıran durumlarda inceleme sırasında hissedilen geniş toplardamarlar.

c) 2. derece Varikosel: Fizik incelemede herhangi bir işlem yapmaksızın hissedilen geniş toplardamarlar.

d) 3. derece Varikosel: Fizik incelemede herhangi bir işlem yapmaksızın dışarıdan görülebilen geniş toplardamarlar.

Varikoselin Tanısı Nasıl Konur?

Varikoselin tanısı hikaye ve fizik muayene ile konulur. Görüntüleme yöntemleri ile de doğrulanır ve takip edilir. Hastanın hikayesinde skrotumda ağrı, bir yumurtalığın küçük olması ve torbada solucan vari yapıların fark edilmesi gibi şikayetler olur. Fizik muayenede ise genişlemiş Venler görülür ya da ele gelir.

 

Çoğu yaş grubunda sağda ya da her iki testisinde de varikoseli olan hastaların karın içerisinde ana damarlara bası yapan bir kitle gibi rahatsızlıklarının olmadığından emin olmak amacıyla retroperitonal (böbreklerin ortasında ve arkasında bulunan yer) ultrasonografi ile bakılması gerekmektedir. Bası oluşturabilecek kitle açısında mutlaka araştırılmalı bunun için karın Ultrasonografisi yapılmalıdır.

Skrotal Dopler Ultrasonografi ile tanı doğrulanır ve varis derecelendirilir.

 

Tedavi Gerektirmeyen Varikoseller Hangileridir?

Subklinik varikoseli olan hastalar veya testis hacimlerinde bir değişiklik tespit edilmeyen varikoselli çocukların ameliyat edilmeleri gerekmez. Testiste ağrısı olan ve varikoseli olan hastalar ancak ağrı nedeninin varikosel dışında bir rahatsızlık olmadığı gösterildikten ve ağrı kesicilerden fayda görmediği gözlendikten sonra kendisi ile tedavinin riskleri görüşülüp istiyor ise ameliyat edilmelidir. Bu hastalar takibe alınır 3-6 aylık periyotlarla hasta muayene edilir gerekirse dopler Ultrasonografi yapılır.

Takipte hidrosel, testis küçülmesi ve varikosel tekrarı açısından kontrol önerilir.

Adölesan Varikoselde Tedavi Kriterleri Nelerdir?

• Varikoselin ameliyat edilme kriterleri şu şekilde belirlenmiştir;
• Küçük testislerin eşlik ettiği varikosel,
• Her iki tarafta varikosel varlığı,
• Buluğ çağındaki gençlerde sperm analizi yapılabiliyorsa sperm kalitesindeki bozulma,
• Varikosele bağlı şikayetlerin olması,
• Testis hacminin diğerine göre % 10'dan daha fazla azaldığı veya testisler arasında 2 cm³ fazla fark olması ,
• Grade 3 varikosel varlığı durumlarında varikosel ameliyat kararı verilebilmektedir.

Varikoselin Tedavisi Nasıl Yapılır?

Varikoselin tedavisi cerrahidir. Ameliyat yöntemleri ile ilgili günümüze kadar birçok yöntem tanımlanmıştır. Ancak günümüzde yaygın olarak kullanılan yötemler Mikro Cerrahi ve Laparoskopik Yöntemlerdir.

Ayrıca anjiografik tekniklerin kullanımıyla damarların içerisine çeşitli maddelerin verilmesiyle de tedavi gerçekleştirilebilir.

Varikosel ameliyatları kasık bölgesine yapılan bir kesi ile gerçekleştirilir. Burada testislere giden toplardamarlar bulunarak bağlanır. Başarı şansı mikroskop ya da optik büyüteç kullanıldığında çok daha yüksek olmakta ve istenmeyen etkilerin (komplikasyon) gelişmesi nadir olmaktadır.

Başlıca Cerrahi Tedavi Teknikleri Nelerdir?

Başlıca 4 teknik bulunur.

1. Laparoskopik: Palomo yönteminin laparoskopik yapılmasıdır. Spermatik arter ve kord net olarak görülmekte ve korunmaktadır. Bu avantajlarının yanı sıra lenfatikleri ayırt etmek de kolaydır ve bu nedenle işlem sonrası hidrosel gelişim oranı daha düşüktür. Bu nedenle bizim tercihimiz bu yöntemin uygulanmasıdır.

   

   

    

2. Açık cerrahi teknikler: Normal ve Mikrocerrahi yöntemi ile yapılabilir. Kasıktan yapılan bir kesi ile damarlara ulaşılır ve genişlemiş venler tek tek bulunarak bağlanır. Günümüzde en etkin ve güvenilir cerrahi yöntem mikroskop altında yapılan mikrocerrahi tekniğidir.

   

   

    

3. Mikrocerrahi

4. Radyolojik teknikler: Radyasyona maruziyet söz konusu ve nüks olasılığı yüksek (%15)

• Skleroterapi
• Embolizasyon

Bu Yöntemlerden En Başarılı Olan Yöntem Hangisidir?

Son zamanlarda yapılan bilimsel çalışmalar en başarılı ve komplikasyonu en az yöntemin Mikroskop altında yapılan Mikro Cerrahi yöntemi olduğunu göstermiştir.

Mikrocerrahi Nasıl Yapılır? Avantajları Nedir?

Açık yöntemde olduğu gibi kasıktan yaklaşık 2 cm lik kesi yapılır, Damarlar dönülür ve askıya alınır. İşlemin bundan sonrası mikroskop altında gerçekleştirilir. Genişleyen venöz damarlar tek tek dönülür ve bağlanarak kesilir. Mikroskop ciddi bir büyütme sağladığı için, gereksiz doku hasarı önlenmiş olur.

Avantajlarına gelince mikroskopun altında arter, ven ve lenfatik sistem ayrıntılı görülür, gereksiz doku hasarı, arter ve lenfatik hasar önlenmiş olur. Böylece oluşabilecek testis hasarı ve ödem, hidrosel riski en düşük seviyeye indirilmiş olur. Varikoselin tekrarlama riski de minimize edilmiş olur. Tekrarlama ihtimali %30-40 lardan %2-4 e inerken, hidresel oranıda%10-15 lerden % 1 lere düşer.

Diğer taraftan ereişkinlerde yapılan çalışmalarda Sperm değerlerinde %60-80 iyileşme olduğu gösterilmiştir.

Çocuklarda Varikosel Tedavi Edilmez İse Ne Gibi Sorunlara Yol Açar?

Varikosel tedavisi reddedilen veya uygulanmayan olgularda ilerleyen yıllarda varikosele bağlı ilerleyici hasar devam ederek varikosel derecesinde artma, testis hacminde küçülme, serum hormon değerlerinde bozulma ve sperm parametrelerinde kötüleşme görülebilir. Neticede kısırlık nedeni olabilmektedir.

Çocuklarda Varikosel Testislerde Neden Hasar Oluşturur?

Vücut içinde ısı normalde dışına göre daha yüksektir. Spermlerin canlılığını ve foksiyonunu korumak için vücut içine göre daha soğuk bir ortada bulunması gerekmektedir ki burada skrotumdur. Varikosel durumunda genişleyen venler testiste ısı artışına neden olur. Bu ısı artışı aynı zamanda artık maddelerin tam olarak testislerden uzaklaştırılamaması nedeniyle beslenme bozukluğunun oluşturur. Bu iki neden testiste hasara neden olur.

Varikosel Ameliyatının Riskleri Nelerdir?

Bu hastalığın cerrahi tedavisi sırasında ve sonrasında hayati risk oluşturacak komplikasyonlar beklenmemektedir. Ancak çok nadirde olsa aşağıdaki durumlar olasıdır. Hasta Genel Anestezi alacağından ona bağlı komplikasyonlar gelişebilir. Ayrıca Ameliyata bağlı komplikasyonlar görülebilir. Ameliyata bağlı başlıca komplikasyonlar; Testis Atrofisi, Hidrosel ve Varikoselin tekrarlanmasıdır. Şayet ameliyat laparoskopik yapılmış ise laparoskopiye bağlı komplikasyonlar görülebilir ki bunlar çok nadir komplikasyonlardır.

Bu ameliyata ait komplikasyonlar:

1. Hidrosel: Tercih edilen cerrahi yönteme bağlı olarak operasyondan sonra skrotumda (yumurtalık torbası) sıvı toplanması gelişebilir (%3-15).
2. Testiküler atrofi: Testiküler arter yaralanabilir ya da ligasyonu testiküler atrofi ve/veya spermatogenezin bozulmasına neden olabilir (%14).
3. Nüks: Cerrahiden sonra varikosel tekrarlayabilir (%1-45).
4. İnsizyon yerinde enfeksiyon gelişebilir. Antibiyotik tedavisi gerekebilir.

*** Burada verilen bilgiler, internet sitesinin içeriği ziyaretçiyi özellikle aileleri bilgilendirme amacı ile düzenlenmiştir. Hiçbir bilgi ziyaretçiler tarafından tavsiye olarak değerlendirilip hiçbir karar veya eyleme neden olmamalıdır. Konu ile ilgili aileler hastasını mutlaka bir çocuk cerrahisi uzmanına muayene ettirmeli, onunla görüşerek birebir bilgisine başvurarak karar vermelidir.