Bebek Ve Çocuklarda Karın Kitleleri

Çocuklarda karın kitlelerinin yaklaşık %60’ı cerrahi olmayan hastalıklara bağlıdır. Bunlar; Lösemi, Lenfoma, siroz, Portal Hipertansiyon, ve diğer sistemik hastalıklara bağlı Karaciğer ve Dalak büyümesine bağlıdır. Geri kalan yaklaşık %40 ı ise cerrahi gerektiren hastalıklara bağlıdır. Bu kitleleri tümöral kitleler ve tümöral olmayan kitleler olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Kitlelerin çoğu retroperitoneal yerleşimlidir. Retroperitoneal kitlelerin yaklaşık 2/3’ü böbrek, 1/3’ü böbrek dışı nedenlere bağlıdır.

Yenidoğan dönemde görülen kitlelerin yaklaşık %65’ retropeitonela, %35’i ise intraperitonealdir. Retroperitoneal kitlelerin de %90’ı böbrek kökenlidir.

Yenidoğanda karşılaşılan en sık böbrek kitleleri ise şunlardır; Yenidoğan döneminde en sık karşılaşılan böbrek kaynaklı ve benign karakterli kitleler arasında, multikistik böbrek, in-fantil polikistik böbrek, üreteropelvik tıkanıklığa bağlı hidronefroz, renal ven trombozu (RVT), mezoblastik nefroma, adrenal kanama gibi patolojiler sayılabilir.

Bu döneme ait malign tümörler arasında da (%13), nöroblastom, Wilms tümörü, ma-lign presakral yerleşimli veya presakral uzantıya sahip sakrokoksigeal teratomlar, malign retroperitoneal teratomlar yer alır.

Yenidoğanda ve Bebeklerde görülen İyi Huylu Böbrek Kitleleri;

• Multikistik böbrek
• Polikistik böbrek
• Hidronefroz
• Pyonefroz
• Renal ven trombozu

Yenidoğanda ve Bebeklerde görülen Tümoral Böbrek Kitleleri;

• Wilms tümörü
• Nöroblastom
• İntrarenal teratom

Yenidoğanda ve Bebeklerde Görülen Böbrek Dışı İyi Huylu Kitleler;

• Barsak duplikasyonları
• Mezenter kisti
• Ortabarsak volvulusu
• Mekonyum psödokisti
• Hidrokolpos
• Over kistleri
• Koledok kisti
• Mezenterik Lenfanjiom
• Adrenal kanama

Yenidoğanda ve Bebeklerde Görülen Börek Dışı Tümoral Kitleler ;

• Nöroblastom
• Retroperitoneal teratom
• Nöroblastom
• Ganglionörom
• Ganglionöroblastom
• Presakral teratom
• Mezoblastik nefroma

Buraya kadar sayılan hastalıkları bir çoğu kendi konularında bahsedildi. Burada başka başlık altında incelemediğimiz konulardan bahsedilecek. Bunlar; Gastrointestinal Duplikasyon Kistleri, Mezenter kistleri, Hidrokolpos, Adrenal kanamadır.

Gastrointestinal Duplikasyonlar

Duplikasyon kelime olarak herhangi bir anotomik yapının aynı ya da benzerinden iki tane olmasıdır (çift olma). 
Sindirim sistemi duplikasyonu normal barsağa bağlı ya da onunla doğrudan ilişkili olan anormal bağırsak parçasıdır. Yani normal bağırsağa benzeyen ama gerçekte bağırsak olmayan bir yapıdır.
Buna aynı zamanda duplikasyon kisti de denir. Bu duplikasyon kisti ya da duplike (çift) bağırsak kısmı genellikle bağırsak hücreleri ile kaplıdır.

 

 

Gastrointestinal Duplikasyonlar Neden oluşur, Sebebi nedir ?

Oluşumu ile ilgili bir takım teoriler ileri sürülmekle beraber, kesin olarak bilinmemektedir.

Bağırsak Duplikasyonları Sindirim Sisteminin Hangi Kısmında Görülür?

Sindirim sistemi duplikasyonları yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsak boyunca herhangi bir kısımda görülebilir.
Uzunlukları ve büyüklükleri değişkendir. Küre şeklinde veya bir boru şeklinde olabilir. Hücre yapısı normal bağırsak hücrelerine çok benzer. Başlıca özellikleri Şöyledir;

• İyi gelişmiş bir düz kas kılıfının bulunması
• Sindirim sisteminin bir kısmının epiteline benzer bir epitel ile kaplı olması
•  Gastrointestinal sisteme yakın temasta (komşulukta) bulunması.

Duplikasyonlar;

• Kistik
• Tubular şekilli olabilirler

Bağırsak Dupliasyonu Ne Zaman ve Ne Sıklıkla Görülür?

9000 doğumda bir görülür, yani oldukça nadirdir. Hastaların üçte biri yenidoğan döneminde tanı alır. Beyaz erkeklerde daha sıktırlar. Familyal insidans söz konusu değildir.

Gastrointestinal Duplikasyonlar Hangi Anotomik Bölgelerde Bulunur?

Duplikasyonlar, sindirim sistemine ağızdan (dil) anüse kadar her yerde bulunabilirler. Duplikasyonlar genellikle paramezenterik yerleşimli olurlar. Bu özellikleri ile divertikülden (örneğin Meckel) ayrılırlar. Divertiküller ise antimezenterik yerleşim gösterirler. Duplikayonları %45’i Jejunu-ileal, %20’si Özofagusta, %15’i kolonda görülür, geri kalanlarda gastrointestinal diğer alanlarda görülür. En sık olarak ince barsak (jejunoileal) duplikasyonlar söz konusudur. En seyrek olarak duodenal duplikasyonlar görülür. (intraabdominal olanlardan).

• En sık, İnce barsak (ileum)
• En az, ServikaL

Yaklaşık olguların % 5-15 arasında senkronize duplikasyon söz konusudur.

Gastrointestinal Duplikasyonların Genel Özellikleri Nelerdir?

Kistik yada tubuler yapıda olabilirler, Barsağın mezeneterik kısmında yer alırlar, erkekelerde daha sık görülür, Klinik bulgular duplikasyonun büyüklük ve anatomik lokalizasyonuna göre değişir, Bazıları asemptomatik olup erişkin yaşa kadar bulgu vermez, tedavi edilmez ise erişkin yaşta kanserleşebilir, ek anomali sık görülür.

Gastrointestinal Duplikasyonların Eşlik Eden Anomaliler Nelerdir?

Eşlik neden anomaliler sık görülür: Hemen tamanında vertebra ( omurga ) anomalisi görülür, barsak atrezileri, malrotasyon, üriner sitem anomalileri diğer görülen anomalilerdir.

• Bir çok araştırmacı vertebral anomaliler (Bifid or fused spine) ile torasik ve tırakoabdominal duplikasyonlar arasında bir ilişki tespit etmişlerdir. Bu durum, duplikasyonların embriyogenezinde öne sürülen mekanizmalardan birisi olan “Split Notochord” ile uyumludur.
• Enterik kistik duplkikasyonların intestinal atrezilerle veya malrotasyonlarla birlikte olduğu dökümante edilmiştir.
• Tubular son barsak duplikasyonları sıklıkla genitoüriner ve genital malformasyonlar ile birlikte görülürler.

Gastrointestinal Duplikasyonların Klinik Bulguları Nelerdir, Nasıl Tanı Konur?

Prenetal takip ve tanının gelişmesi ile hastaların bir kısmında tanı anne karnında yapılan ultrasonografi ile konur. Doğum sonrası klinik bulgular duplikasyonun yerleşimine ve büyüklüğüne, heterotopik gastrik mukoza varlığına göre değişir olguların % 67’sine 1 yaşından önce % 85’ine 2 yaşından önce tanı konur.

Duplikasyonların bir kısmında doğum sonrası yapılan rutin ultrasonografik incelemede saptanır. Bir kısmında ise ; Ağrı, sindirim sisteminde tıkanma bulguları ve kanama ile de ortaya çıkabilir. Bulgular duplikasyonun genişlemesi ile gerilmeye bağlı ortaya çıkabileceği gibi diğer komşu organlara bası yaparak da çeşitli yakınmalara neden olabilirler.

Duplikasyon içinde bulunan farklı hücrelerin (örneğin mide hücreleri) asit salınımı ile ülserler, ciddi kanamalar ve perforasyon görülebilir. Pilorik ve duodenal duplikasyonlar, hipertrofik pilor stenozunu taklit edebilirler. İntestinal duplikasyonlar volvulus yada invaginasyon için fokal bir odak oluşturabilir.

Göğüs kafesi içinde ise yemek borusuna bası yaparak yutma güçlüğü, nefes borusuna bası yaparak solunum sıkıntısı veya güçlüğüne neden olabilir.

Kolonik veya presakral duplikasyonlar konstipasyon, prolapsus yada perirektal abseyi taklit eden bir tabloya neden olabilirler.

Duplikasyon Tanısı Nasıl Konur?

Tanıda esas olan hikaye ve fizik muayenedir. Hikayede yukarda bahsedilen şikayetler olurken sistemik muayenede de duplikasyonun bulunduğu bölgeye göçre bulgular saptanır. Fizik muayenede normal olabileceği gibi, solunum seslerinde kabalaşma, yutamama, ele gelen kitle saptanabilir.

Görüntüleme yöntemlerinde; Direk grafiler, ultrason, Kontrastlı grafiler, Bilgisayarlı Tomografi, Manyetik Rezonas ve Endoskopiden yararlanılır.

Bilgisayarlı tomografideki karakteristik “Enhancing Rim” (yani kenarının-duvarının-belli olması) duplikasyon tanısında önemlidir. Neoplaziden ayırt edilmelerinde yardımcı olur.

Kontrastlı çalışmalarla duplikasyonların “kitle” etkileri ve normal anatomik yapıda neden oldukları “yer değiştirmeler” görülür. Kanamanın ön planda olduğu olgularda, heterotopik mide mukozasını göstermek için teknezyum sintigrafisi önemlidir. Ultrasonografi duplikasyon tanısında yardımcıdır. Ayrıca kolonik duplikasyonlarda eşlik eden genitoüriner anomalilerin tespitinde çok faydalı olur.

Bir çok intestinal duplikasyon tanısı ise ameliyatta konur.

Gastrointestinal Duplikasyonların Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavisi duplikasyon kistinin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Çıkarılması bazen aşamalı ameliyat gerektirebilir. Cerrahi yöntemi duplikasyonun yerleştiği organ kısmına, büyüklüğüne, hastanın genel durumuna göre değişir. Göğüs boşluğu içinde yerleşmiş kistler göğüs ameliyatları ile çıkarılır. Karın içinde sindirim sisteminden köken alan kistle karın ameliyatları ile çıkarılır. Kistin yerleşim yerine göre bir bölüm bağırsak çıkarılması da gerekebilir, böyle bir durumda bağırsak tekrar birleştirilerek devamlılığı sağlanır. Ameliyat sırasında kitlenin yakınlığına bağlı olarak bağırsakta ve yemek borusunda zedelenme olabilir, bunlar tamir edilir.

Duplikasyon Ameliyatları Kapalı Olarak Yapılabilir mi?

Evet yapılabilir, bu yöntemin bir çok avantajları bulunmaktadır. Konu ile ilgili Laparoskopi konulu yazımız okunabilir.

1.Servikal Duplikasyonlar:

Gastrointestinal duplikasyonların en az görülen tipidir. Olgular genelde 5 yaş altı, çoğuda 1 yaşın altında tanı alır. Genelde yutma güçlüğü ve nefes darlığı klinik bulguları görülür, bazende boyunda şişlik ile başvururlar. Son zamanlarda olguların bir kısmıda anne karnında tanı alabilir.

2.Torakal veya Torokoabdominal Duplikasyonlar:

Tüm gastrointestinal duplikasyonların % 25’ini meydana getirir. Torasik duplikasyonların 1/3 ünde diyafragmanın altında ikinci yada üçüncü bir duplikasyon kisti vardır. Hemen hemen tüm hastalarda vertebral anomaliler vardır. MSS tutulumu olabilir. Torasik duplikasyonların 1/3 ünde heterotopik gastrik mukoza vardır.

Genelde yutma güçlüğü ve nefes darlığı klinik bulguları görülür, Son zamanlarda olguların bir kısmıda anne karnında tanı alabilir.

Özofagus duplikasyonlarının alt servikal ve üst torakal olanların spinal kord ile ilişkli olanlara Nöroentrik Kist adı da verlir.

 

 

3.Mide Duplikasyonları:

Mide duplikasyonlar genellikle kistiktirler. Büyük kurvatürde yerleşirler ve mide ile ilişkileri yoktur. Olguların çoğunda < 1 yaşta kusma ve kitle ortaya çıkar. Üst Gastrointestinal sistem çalışmasıyla tanı kolaylıkla konur. Kistin mukozası sıklıkla gastriktir. Teknezyum sintigrafisi tanıda yardımcıdır.

 

 

4.Duedenal Duplikasyonlar:

Tüm intraabdominal duplikasyonlar içinde en az görülendir. Safra ve pankreas kanallarına olan yakınlığı nedeni ile tedavisi zordur. Duodenal duplikasyonlar üst GİS obstruksiyonu bulgularına sarılık veya pankreatit eşlik etmesi ile kendilarini gösterirler.

Bunların yaklaşık % 15’inde mukoza vardır. Duodenum 2. kıtasının medial kenarında yerleşirler. Ayırıcı tanıda koledok kistleri ve pankreas kistleri bulunur.

5.Jejunoileal Duplikasyonlar:

Duplikasyonların en sık yerleştiği yer ince barsaklardır. (özellikle ileum). Duplikasyonların çoğunluğu kistiktir. Fakat tubular da olabilirler. Mezenterik kenarda yerleşirler. Mezenterik kistlerle karışabilirler. İnvaginasyona yada volvulusa neden olabilirler. Heterotopik mide mukozası içerebilirler.

 

6.Kalın Barsak (Kolonik) Duplikasyonlar:

Gastrointestinal duplikasyonların % 20’si kolonik duplikasyonlardır. Bu kistler izole sadece kolonda yer alabileceği gibi, perine ve üriner sisteme fistülizde olabilirler. Anatomik lökalizsyonlarına ve şekillerine göre sınıflandırılabilirler.

• Tip I (Ia, Ib , Ic): Kistik > Perineal refleksiyonun üzerinde.
• Tip II (IIa , IIb , IIc): Tubuler > Peritoneal refleksiyonun altında.

 

 

7.Rektal Duplikasyonlar

Rektal duplikasyonlar her zaman retrorektal boşlukta bulunurlar. % 45 oranında anal kanala veya perineye fistül olarak açılırlar.  Spinal anomalilerin eşlik etmesi nedeniyle embriyogenezlerinde split notokord teorisi geçerlidir.

Duplikasyon Kistlerinin Ayırıcı Tanısında Hangi Hastalıklar Düşünülmeli?

• Anterior sakromeningomyelosel
• Dermoid kist
• Sakrokoksigeal teratom
• Kordoma
• Leomiyosarkoma
• Karsinoma.

Başlıca düşünülmesi gereken patolojilerdir

Çocuğum Ameliyat Sonrası Ne Kadar Süre Hastaneden Kalır?

Ameliyat sonrası bağırsakların normal çalışması normal dışkılama süresi 2-3 gün arasında değişir. Bu süre boyunca serumla desteklenir, antibiyotik tedaviler devam eder. Bağırsak hareketleri başlayıp normal dışkılama olduktan sonra beslenmeye başlar. Serumdan ayrılması ve tam ağızdan beslenmesi 5-6 gün içinde tamamlanır ve taburcu olabilir.

Ancak bu durum izole ve sınırlı kistle için geçerli bir durumdur. Komplike vakalar için durum daha farklı olabilir. Bu durumda doktorun tavsiyeleri ve bilgilendirilmeleri önemlidir.

Mezenterik Lenfanjiom

Lefanjiomlar (Lenfovenöz Malformasyonlar) Nedir ?

Lenfanjiomlar lenfatik sistemin gelişininin duraksamasından kaynaklanan ve Lenf damarlarının genişlemesi ile karakterizi bir anomalidir. Günümüzde Lenfatik Malformasyon olarak isimlendirilmektedir. Çocukluk çağının en sık görülen ikinci benign vasküler tümörüdür. Sıklığı yaklaşık 60 000 bebekte bir görülür. Görülme sıklığı kız ve erkek bebeklerde eşittir. Ailesel bir yatkınlık sözkonusu değildir.

Lenfatik Sitem Nedir ve Fonksiyonu Nedir ?

Lenfatik sistem veya lenf sistemi, lenf taşıma sistemi ve lenfatik doku ( Lenf bezi ) ile oluşan bir organ sistemidir. İkinci bir dolaşım sistemi olarak tanımlanabilecek olan lenf sistemi yine de yapısı itibariyle dolaşım sisteminden çok farklıdır. Dolaşım sisteminden bağımsız olarak çalışır ancak son kısımda toplar damarlar aracılığı ile genel sistemik dolaşımla birleşir. Genel olarak iki görevi bulunur dokular arası sıvılara genel dolaşım sistemine aktarmak ve vücudun bağışıklık sistemine katkıda bulunmak.

Mezenterik Lenfanjiom Nedir?

Karın içinde barsakların mezosu ( barsakların damarlarının bulunduğu yapı ) üzerinde yer alan Lenfanjiomlarıdır. Lenfanjiomlar ile ilgili geniş bilgi Lenfanjiom Konu başlığından öğrenilebilir.

 

 

Mezenterik Lenfanjiom Tanısı Nasıl konur ?

Tanı hikaye ve fizik muayene ile konur. Hikayede Anne karnında yapılan Ultrasonografide karında kistik şişlik görülür ve şüphelenilir.

Mezenterik Lenfanjiomlar çoğu zaman asemptomatik olabilir ve başka nedenle inceleme yapılırken yapılan ultrasonografide saptanır. Bazende tekrarlayan karın ağrısı yapabilir, Çok nadiren ise barsağın kendi etrafında dönmesi, invajinasyon yada perforasyona bağlı akut karın oluşturabilir ve acil ameliyat gerekebilir.

Mezenteik Lenfanjiom Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavide ilaç uygulaması yapılır yada ameliyat ile çıkarılır. Hangisinin uygulanacağına ise kistin yerleşim yeri ve yapısı ile hastanın yaşı belirleyici olur. Şayet kist tek küçük ve komşu organlara zarar vermeden çıkarılabilecekse eksize edilebilir. Karın içinde yerleşmiş olan Mezenterik Lenfanjiomların cerrahi ve ilaç tedavi uygulaması Laparoskopi yada açık cerrahi yöntemle yapılabilir.

Ayrıca cerrahi sonrası tekrarlayan olgularda da ilaç tedavisi tercih edilebilir. Özellikle yaygın ve komşu organları saran kistlerde lokal ilaç tedavisi uygulanabilir ki bu tercih edilmelidir. Son yıllarda lenfanjiom tedavisinde bleomisin ve picibanil (OK-432) sklerozan tedavi uygulamaları ile başarılı sonuçlar alındığı bildirilmektedir. Bu hastalarda bazen lazer, hatta radyasyon tedavisi gerekebilmektedir. Ancak son iki uygulama ciddi kmplikasyonları olan uygulamalardır. Hangi tedavi seçeneğinin uygulanacağını kistin yapısı, yeri, hastanın yaşı, kist yada kistlerin hayati organlaral ilişkisi ve hekimin tecrübesi belirleyici olur.

Mezenterik Lenfanjiom Cerrahi Olarak Çıkarılması ve İlaç Tedavisinin Ne Gibi Komplikasyonları Var?

Cerrahi ile çıkarıldığında; Şayet kist yada kistler hayati organ yaralanması yada infiltrasyon sonucu sinir hasarı, uzun süreli lenfatik drenaj gereksinimi, enfeksiyon, nüks , komplikasyonlara neden olabilmektedir. Ayrıca olgularda operasyon sonrası nüks %5-15 dolayındadır. Özellikle multipl olanlarda kist yada kistlerin tamamını çıkarmak mümkün olmamayabilmektedir.

OK-432’nin henüz saptanmış ciddi bir komplikasyonu bulunmamaktadır. Ancak Bleomisin ‘in ciddi Komplikasyonları olabilir. Bu Komplikasyonlar Kısa veya uzun vadede ortaya çıkabilir bu konuda mutlaka hekim tarafından bilgilendirilmelisiniz. Ancak bu hastalarda uygulanan dozlar oldukça düşük olduğu için bu komplikasyonlar yok denecek kadar azdır.

*** Burada verilen bilgiler, internet sitesinin içeriği ziyaretçiyi özellikle aileleri bilgilendirme amacı ile düzenlenmiştir. Hiçbir bilgi ziyaretçiler tarafından tavsiye olarak değerlendirilip hiçbir karar veya eyleme neden olmamalıdır. Konu ile ilgili aileler hastasını mutlaka bir çocuk cerrahisi uzmanına muayene ettirmeli, onunla görüşerek birebir bilgisine başvurarak karar vermelidir.